Η επιστήμη δεν προκαλεί ούτε διορθώνει μόνη της τα λάθη του κόσμου. Έχει όμως τον τρόπο της να συμβάλλει σημαντικά και στα δύο, χάνοντας ή σώζοντας παράλληλα τον εαυτό της: να λέει τα πράγματα με τ’ όνομά τους. Και το να δίνεις όνομα στα πράγματα είναι σαν να τα δημιουργείς. Είναι δίκοπη λειτουργία. Γεμάτη ευθύνες.

Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης και ορισμένα από τα εγχώρια δεν υποβάθμισαν το ψήφισμα που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κατά της Χώρας μας, στις 7 Φεβρουαρίου 2024, σχετικά με τις απειλές σε βάρος της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου. «Η Ουγγαρία και η Πολωνία», έγραψε η εφημερίδα Le Monde (8.2.2024), «υπέστησαν αυτή την προσβολή το 2023, αλλά για την Ελλάδα, το λίκνο της δημοκρατίας, είναι η πρώτη φορά». Εκ μέρους των ελληνικών αρχών δεν δόθηκαν πειστικές εξηγήσεις. Η δε πρωτοβουλία της Διοικητικής Ολομέλειας του Αρείου Πάγου να απαντήσει στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (15.2.2024), αντί να διασκεδάσει, μάλλον ενέτεινε τις ανησυχίες που διατυπώθηκαν στο ψήφισμα αυτό.

Με αφορμή το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να αξιοποιήσει πλήρως τα εργαλεία που διαθέτει για να αντιμετωπίσει τις παραβιάσεις από την Ελλάδα των αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κωνσταντίνα-Αντιγόνη Πούλου αναλύει την ένταση μεταξύ της αρμοδιότητας της Ένωσης να υπερασπίζεται τις αξίες της και της κυριαρχικής εξουσίας των κρατών μελών να ορίζουν πρωτογενώς τις δικές τους (συνταγματικές) αξίες, καθώς επίσης τη σημασία του καταδικαστικού ψηφίσματος για την πιθανή ενεργοποίηση των εργαλείων του ενωσιακού δικαίου σε βάρος της Ελλάδας.

Καθώς, στις μέρες μας, σχεδόν τα πάντα ρευστοποιούνται, πολλαπλασιάζονται τόσο ο αριθμός όσο και η ένταση των εκδηλώσεων βολονταρισμού. Πρόκειται για πρωτοβουλίες που διεκδικούν, με διάφορους τρόπους, να υπερβούν τα παραδοσιακά όρια, αλλάζοντας την οργάνωση των θεσμών και τις ερμηνείες των κανόνων λειτουργίας τους. Άλλοτε προωθούν δίκαια αιτήματα, άλλοτε όχι. Συχνά δεν υποστηρίζονται από επαρκείς κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισμικές προϋποθέσεις. Όχι σπάνια υποτιμούν την πολυπλοκότητα και τη σχετική αυτονομία των υφιστάμενων δομών. Ορισμένες φορές, υπερβαίνοντας τις δυσκολίες, πετυχαίνουν, τελικά, τον στόχο τους. Άλλες φορές, όχι. Για τη βαθύτερη κατανόηση και την αξιολόγηση κάθε εκδήλωσης βολονταρισμού απαιτείται κριτική ανάλυση ποικίλων παραμέτρων. Για την ανάλυση αυτή, μια προσπάθεια διεπιστημονικής προσέγγισης είναι όχι μόνο χρήσιμη, αλλά και αναγκαία.

Από την οπτική γωνία της νομικής επιστήμης, λίγες μέρες μετά την υπερψήφιση από την Ολομέλεια της Βουλής του σχεδίου νόμου για την ισότητα στον πολιτικό γάμο, η Αικατερίνα Παπανικολάου αναστοχάζεται πάνω στο ερώτημα εάν η κοινοβουλευτική πλειοψηφία νομιμοποιείται να παίρνει νομοθετικές πρωτοβουλίες παρά και πέρα από τις (λογιζόμενες ως) κυρίαρχες τάσεις στην κοινωνία. Υπό το πρίσμα αυτού του αναστοχασμού, η συγγραφέας διερευνά, με κριτικό πνεύμα, τα όρια της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σχετικά με τη γενική κατοχύρωση των ομόφυλων ζευγαριών και τον προσδιορισμό των επιμέρους δικαιωμάτων τους.

Από την οπτική γωνία της πολιτικής επιστήμης, ο Μιχάλης Σπουρδαλάκης παρουσιάζει μια εισαγωγή στην προβληματική της οριοθέτησης των διαφόρων εκδηλώσεων βολονταρισμού στο πλαίσιο της ίδρυσης, της οργάνωσης και της λειτουργίας των πολιτικών κομμάτων.

Μετάβαση στο περιεχόμενο